نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران بر اساس
برنامه ماهانه خود که بیشاز ۲۹ ماه از آغاز آن می‌گذرد، اقدام به انتشار گزارش آماری ماهانه از
وضعیت حقوق بشر ایران ویژه مرداد ماه ۱۳۹۱نمود.
در این نوشتار ۱۸۰ گزارش حقوق بشری منتشره تیر ماه در ۱۱ رسته حقوقی مورد بررسی قرار
گرفته است. و علاوه بر تلاش برای ارتقای دقت گزارشات، سعی شده است جنبه‌های آموزشی
نیز در گزارش تقویت شود. بررسی حقوقی اخبار و گزارشات مهم و پرداختن به گزارشاتی
که بیشترین و کمترین توجه را به خود اختصاص داده است در کنار استفاده از محاسبات
آماری و نموداری را باید از دیگر نکات برجسته این گزارش دانست.
ارزیابی عمومی اخبار نقض حقوق بشر در مردادماه
در مردادماه سال جاری علیرغم اینکه به دلیل قرار داشتن در ماهِ
رمضان، با کاهش قابل ملاحظه‌ی اجرای حکم اعدام در شهرهای مختلف کشور مواجه بودیم،
اما نقض حقوق بشر در حوزه‌های دیگر نه تنها به قوت خود ادامه یافت؛ که بعضاً در
مواردی ائم از حقوق شهروندی به بهانه‌ی برخورد با روزه خواری علنی، تشدید هم شد.
با این حال بختیار معماری از شهروندان اهل مریوان که به همراه زانیار و لقمان مرادی و هژیر
ابراهیمی به عنوان "چهار تروریست عضو کومله" در اطلاعیه‌ی وزارت اطلاعات
اعلام شده بودند به اعدام محکوم شد. آقای معماری که هم اکنون در زندان مرکزی سنندج
محبوس است، به اتهام قتل دو شهروند کرد و عضویت در یک حزب مخالف کرد به اعدام
محکوم شده است.
هم‌چنین گزارش‌ها کماکان حاکی از آن است که اجرای حکم اعدام غلامرضا
خسروی سوادجانی از زندانیان سیاسی دهه‌ی ۶۰ که در سال ۸۶ با
شکایت اداره‌ی اطلاعات رفسنجان بازداشت شد و در یک روند پیچیده‌ی قضایی پس از صدور
حکم شش سال حبس تعزیری در دادگاهی دیگر و بر اساس شکایت وزارت دفاع به اتهام
محاربه از طریق همکاری موثر با سازمان مجاهدین خلق مجددا محاکمه و به اعدام محکوم
شده است، قریب الوقوع است.
از سوی دیگر ماه گذشته زلزله‌ی شدیدی در آذربایجان شرقی رخ داد که
موجب مرگ، جراحت و آوارگی تعداد کثیری از هم‌طنانمان شد و پیرو آن نیروی انتظامی
به همراه مامورین وزارت اطلاعات در راستای جلوگیری از فعالیت اجتماعی شهروندان در
جهت امداد رسانی و برگزاری مراسم برای جانباختگان اقدام به بازداشت ۴ تن از
شهروندان تبریزی در مقابل تالار شاه گلی تبریز کردند که با روشن کردن شمعی یاد
قربانیان این حادثه را گرامی داشته بودند؛ البته این دستگیری‌های هدفمند به این
تعداد محدود نبوده و فعالین دیگری نظیر سعید شیرزادهم که
برای عملیات امداد و کمک به مردم عازم مناطق زلزله زده شده بودند، در ورزقان
بازداشت شده است.
پیش از این نیز در نقاط دیگری از کشور نیروهای مدنی که قصد کمک به
زلزله زدگان با جمع آوری کمک، اهدای خون و افتتاح حساب برای جمع آوری کمک‌های نقدی
را داشتند با تهدید نیروهای امنیتی اطلاعاتی مواجه شده بودند.
بازتاب ویژه‌ی برخی گزارشات حقوق بشری
در میان گزارشات حقوق بشری که دائماً منتشر می‌شوند، همواره
مواردی وجود دارد که با حساسیت ویژه‌ای از سوی اهالی رسانه و بسیاری از فعالین در
این حوزه، دنبال شده و طبعاً با بازتاب خاص‌تری نیز مواجه می‌شوند. در اینجا
بایستی تاکید کرد که این توجه و بازتاب ویژه الزاماً به معنی این نیست که این دسته
از گزارشات حجم بیش‌تری از نقض حقوق بشر را در بر می‌گیرند که دلایل دیگری منجمله
ذائقه‌ی مخاطبان و رفتارِ سلیقه‌ای فعالین و رسانه‌ها را شامل می‌شود.
در این خصوص بایستی به بازتاب گسترده‌ی عارضه‌ی قلبی میرحسین موسوی
که در دوران حصرخانگی به سر می‌برد اشاره کرد. وی به علت شدت این بیماری در میان
تدابیر شدید امنیتی، در کنار همسرش زهرا رهنورد به بخش سی‌سی‌یو یکی از مراکز
تخصصی قلب تهرانمنتقل شده است.
همین‌طور در ماه گذشته گزارش شد که محمود بصیری بازیگر طنز ایرانی
به دلیل شباهت با محمود احمدی‌نژاد رئیس جمهوری اسلامی، از حدود هفت سال پیش ممنوع الکار شده است.
از سوی دیگر نتایج اولیه‌ی آزمون سراسری سال ٩١ در حالی اعلام شده
است که دفترچه‌ی انتخاب رشته‌ی داوطلبان کنکور سراسری، حکایتگر اعمال گسترده تفکیک جنسیتی و سیاست‌های تبعیض آمیز در نحوه‌ی پذیرش
داوطلبان دختر می باشد به طوریکه در سال جاری در بیش از ۶٠ دانشگاه کشور در نزدیک به ۶۰۰ رشته،
داوطلبان به صورت تک جنسیتی پذیرش خواهند شد که نسبت به سال گذشته با رشد قابل
توجهی روبه‌رو شده است.
يک نهاد وابسته به شورای عالی انقلاب فرهنگی در استان کرمان هم، از ممنوعیت برگزاری مراسم ترحيم برای کسانی که خودکشی می‌کنند، خبر داده است.
بی توجهی به اخبار نقض حقوق بشر
در این بخش به آن دسته از گزارشات حقوق بشری‌ای پرداخته می‌شود که
علیرغم اهمیت، در مقایسه با سایر اخبار از سوی افکار عمومی کمتر مورد توجه قرار
می‌گیرند.
بر این اساس در ماه گذشته با محکومیت دو نوجوان به اعدام مواجه
بودیم: پسر نوجوان دانش آموزی به نام "محمد" به اتهام قتل در دادگاه
کیفری استان تهران به اعدام محکوم شد. این نوجوان ۱۷ ساله متهم است دو سال قبل در
جریان یک نزاع شبانه مرد جوانی به نام علی اکبر را با ضربه‌های کارد به قتل رسانده
است.
بهاءالدین قاسم‌زاده، نوجوان بزهکار اهل ارومیه نیز که در ۱۲ آذر
ماه سال ۸۸ و در
سن ۱۵ سالگی
به اتهام قتل بازداشت شده است، از سوی دادگاه جزایی استان آذربایجان غربی به اتهام
قتل عمد به اعدام محکوم شد.
مضاف بر این حبیب الله افشاری زندانی سیاسی محبوس در زندان مرکزی
ارومیه در اعتراض به اعمال فشار وزارت اطلاعات بر اعضای خانواده اش دست به اعتصاب غذای خشک
زد.
از سوی دیگر بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان گلستان
بدون توجه به اعتراض و مخالفت تعداد زیادی از اعضای شورای شهر گرگان و بسیاری از
سازمان‌های مدافع محیط زیست، نزدیک به ۱۰ هزار متر مربع زمین از
ارتفاعات جنگل‌های طبیعی و بکر بخشی از جنگل ناهارخوران گرگان را برای ساخت موزه
دفاع مقدس در اختیار گرفته و روند ساخت این موزه با بریدن درختان و خاک‌برداری همچنان
ادامه دارد.
همین‌طور جوانی ۲۴ ساله صبح روز گذشته در محوطه ساختمان شهرداری ملارد و جلوی دفتر
شهردار این شهر اقدام به خودسوزی کرد. این مرد که خواهان استخدام در بخش خدماتی بود، پس از بیرون
آمدن از ساختمان شهرداری یک مخزن چهار لیتری بنزین تهیه و پس از آن جلوی دفتر
شهردار اقدام به خودسوزی کرد.
علاوه بر این موارد مدیرکل سازمان بهزیستی استان کردستان اعلام کرده است که از ابتدای
سال گذشته تا کنون ۳۰۶ مورد کودک آزاری در استان کردستان به دفتر امور آسیب دیدگان
اجتماعی سازمان بهزیستی گزارش شده که از این تعداد گزارش‌های داده شده به سازمان
بهزستی، ۱۱۳ مورد
آن منجر به مداخله این سازمان شده است.
حکم کور کردن شخصی به نام "محمدرضا.ن" که متهم است در
تیرماه سال ۸۸ در یکی از روستاهای قروه از توابع استان کردستان با ریختن آهک در
چشمان کودکی چهارساله به‌نام فاطمه کلوندی موجبات کوری وی را فراهم آورده است و در
دیوان عالی کشور به تایید رسیده است هم از گزارش‌های پراهمیتی ست که مورد توجه واقع نشد.
بر اساس
گزارش‌های گردآوری شده از سوی نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در
ایران، در محدوده زمانی مرداد ماه سال ۱۳۹۱ تعداد ۱۸۰ گزارش
از سوی حداقل ۳۴ منبع خبری یا حقوقی انتشار یافته است.
در بررسی موردی ۱۸۰ گزارش مرداد ماه، تعداد ۸۸۴۵ مورد نقض حقوق که ۵۴۵۵ مورد
آن نقض مستقیم حقوق بنیادین بشر با حضور آمر در تطبیق با اعلامیه جهانی حقوق بشر و
تعداد ۳۳۹۰ مورد
آن نقض حقوقی است که در عین وجود معاهدات بین المللی، نقض بنیادین حقوق بشر محسوب
نمی‌شود؛ ارزیابی شده است.
عمده موارد نقض حقوقی که علیرغم تاثیر مستقیم از سیاستگذاری‌های
حکومت، اقدام مستقیم و منظم نقض حقوق بشر را در بر نمی‌گیرد، در حوزه کارگری بوده
است و حقوقی از قبیل بلاتکلیفی و یا بیکاری کارگران از این جمله اند.
بدیهی است گزارش‌هایی که در پی می‌آید با توجه به عدم اجازه دولت
ایران به فعالیت مدافعان حقوق بشر تنها بخش کوچکی از نقض سیستماتیک حقوق بشر در
ایران است. در موضوع میزان خطای گزارش که حداکثر ۳ درصد در بحث منابع برآورد می‌شود
باید اشاره کرد که ارگانهای خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران میزان ۳۱ درصد
گزارش‌های این ماه را ارائه و مستند کرده‌اند، رسانه‌های حکومتی یا نزدیک به دولت
میزان ۴۱ درصد و
سایر منابع خبری-حقوقی غیر دولتی ۲۸ درصد گزارش‌ها را منتشر کرده‌اند که بدیهی است بخش آمار مجموعه
فعالان حقوق بشر در ایران امکان زیادی برای مستند کردن گزارش‌های سایر گروه‌های
خبری یا حقوقی را ندارد و در این حوزه حسب تجربه و شناخت خود عمل می‌کند.
"در حال حاضر در گزارشی که پیش رو است، میزان موارد نقض حقوق نسبت
به ماه مشابه سال قبل ۴۸% کاهش و نسبت به ماه قبل نیز ۱۸% کاهش داشته است."
در ماه گذشته از مجموع ۱۸ گزارش ثبت شده، تعداد ۹۰ مورد
نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی در ایران توسط واحد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق
بشر در ایران استخراج شد.
بخشی از این آمار مربوط به بازداشت ۵۰ تن از اقلییت های مذهبی بوده
است و از سوی دیگر ۲۱ تن به اداره اطلاعات و یا دستگاه قضایی احضار شدند.
هم چنین ۴ تن از اقلییت های مذهبی از سوی دستگاه قضایی به ۲۸ ماه
حبس تعزیری و ۳۲ ماه حبس تعلیقی و ۴۰۰۰۰۰۰۰ ریال جریمه نقدی محکوم شدند. هم چنین نیروهای امنیتی در مراجعه به
منزل شهروندان اقدام به تفتیش منزل ۱۴ شهروند نمودند.
"طبق آمار فوق و با مقایسه آن در ماه مشابه سال قبل نقض حقوق اقلیت‌های
مذهبی ۲۲% نسبت
به سال گذشته افزایش داشته است، هم چنین نسبت به ماه پیش نیز شاهد افزایش ۳۲% بوده
ایم
بررسی آماری
نمودار‌ها
نمودار زیر مقایسه گزارش ماهانه بر اساس گستره رسته‌ها
در مرداد ماه ۱۳۹۱
است
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر